بهگزارش صاحب نیوز به نقل از تسنیم مجله اقتصادی اکونومیست طی گزارشی تحلیلی در مورد راههای دورزدن تحریمهای نفتی و بانکی غرب توسط ایران مدعی شد ایران برای مقابله با تحریم نفتی، نفت خود را با نام نفت عراق در بازار جهانی میفروشد.
این گزارش نوشت: سجاد، مدیر یک شرکت حمل و نقل ایرانی میگوید: «همهچیز به مدارک بستگی دارد». مدارک جعل میشوند تا نفت ایران را بهنام نفت عراق جا بزنند. در حقیقت عراق مقدار زیادی از نفت ایران را از طریق کامیون صادر میکند. ایرانیانی که مدارک عراقی را در اختیار دارند، بهراحتی میتوانند آنها را کپی کنند و مجدداً مورد استفاده قرار دهند.
15 ماه گذشته برای تجار ایرانی که با جهان خارج در ارتباط هستند بسیار سخت بوده است. دولت آمریکا تحریمهای مالی را تشدید کرده و اتحادیه اروپا تحریمهای نفتی را علیه ایران بهاجرا گذاشته است. همین مسئله تجار خارجی را برای معامله با ایران مردد ساخته است.
اما تجار ایرانی برای باقی ماندن در عرصه تجارت بین الملل سخت در تلاشند. جمهوری اسلامی ایران از سال 1979 تاکنون با انواع مختلف تحریمها مواجه بوده است. اما بهرغم تمامی محدودیتها، تقریباً میتوان هر کالایی را در ایران پیدا کرد.
امیر، مدیر یک شرکت فعال در زمینه معدن میگوید، معمولاً با تجار انگلیسی و آلمانی در ترکیه قرار میگذارد تا بتواند فنآوریهای پیشرفته را از این طریق خریداری کند. وی میافزاید: «شرکتهای خارجی از انجام معاملات غیرقانونی میترسند، اما در نهایت آنها تاجر هستند… اروپاییها بار ما را به دوبی میفرستند و مدارک را طوری تنظیم میکنند که انگار مقصد نهایی همان دوبی است… از آنجا به بعد است که ما دست به کار میشویم».
امیر بهازای پرداخت 3 تا 5 درصد حق کمیسیون از دلالان عرب برای تغییر مدارک محموله استفاده میکند و بدین ترتیب بار از آنجا به بندرعباس ارسال میشود.
اکونومیست افزود: بهدلیل تحریم مبادلات بانکی، واردکنندگان ایرانی باید راهی را برای پرداخت پول به تجار خارجی بیابند. امیر از شبکهای از دلالان استفاده میکند که شرکتهایی در آفریقای جنوبی و مالزی برای پرداخت پول به تجار دارند. او میگوید، صرفنظر از زمان تلفشده، 30 درصد درآمدش خرج دورزدن تحریمها میشود.
تحریمها بیشترین ضربه را به صادرات نفت ایران وارد کردهاند. بیش از نیمی از درآمدهای دولت ایران از محل فروش نفت به دست میآید، اما صادرات نفت بهشدت کاهش یافته است. در حال حاضر، مجموع تولید نفت ایران حدود یکچهارم کمتر از تولید روزانه 3.6 میلیون بشکه در سال 2011 است.
یکی از راههای دورزدن تحریمها، جازدن نفت ایران بهجای نفت عراق است. ترفند دیگر انتقال نفت ایران به تانکرهای خارجی روی دریاست. نفت ایران با تخفیف به فروش میرسد. فجیره امارات، بازار بزرگی برای نفت ایران است. سجاد میگوید، وضع کسب و کار کساد است، اما شرکتهای اروپایی با استفاده از شعبشان واقع در سوئیس که از کشتیهای با پرچم کشورهای ثالث استفاده میکنند و با دلالان ایرانی در ارتباطند، همچنان با ایران به داد و ستد میپردازند.
این گزارش افزود: تحریمها انگیزه بیشتری به چند مؤسسه معدود که همچنان پول ایران را انتقال میدهند داده است. بهگفته یک منبع آگاه، یکی از این بانکهای خارجی برای انتقال پول به داخل و خارج از ایران، 5 درصد از کل پول را دریافت میکند.
گاهی ترس از تحریمها، مؤثرتر از خود تحریمهاست. یکی از مشتریهای سجاد در دوبی به شرکت حمل و نقل او 1.3 میلیون دلار بدهکار است، اما بدهی خود را بهصورت اقساطی پرداخت میکند. سجاد مجبور شده به کشورهای حاشیه خلیج فارس سفر کند تا مابقی طلب خود را بهصورت نقدی و یکجا دریافت کند.