حماسه سیاسی اقتصادی احزاب

علی نقش- جنگ احزاب مبارزه­ ی همه جانبه­ ی دنیای کفر علیه اسلام بود. همه­ ی احزاب و گروه­ هایی که با پیشرفت اسلام منافعشان به خطر افتاده بود به میدان آمدند. نخستین جرقه­ ی جنگ را یهود زد و مشرکین را نیز علیه مسلمانان به صحنه کشاند. آیات 26-9 سوره ­ی احزاب ترسیم زیبایی از داستان این حماسه است:

مسلمانان به پیشنهاد سلمان فارسی خندقی گرد مدینه کندند تا آسیب­پذیری خود را کاهش دهند، اما حصر نظامی و اقتصادی شرایط را چنان سخت کرده بود که بنا به فرموده­ ی قرآن :”زاغَت الاَبصار و بَلَغَتِ الحُلقوم الحَناجِر” یعنی چشم ­ها مات و مبهوت شده بود و جان­ ها به لب رسیده بود …

این­جا بود که پرده از رخسار منافقین و سست­ عنصران کنار رفت و مؤمنان راستین مشخص شدند. لشگر ده هزار نفری کفار در برابر جمعیت سه ­هزار نفری مسلمین…

منافقین و بیماردلان گفتند: خدا و رسول ما را فریب دادند: “ما وَعَدَنا الله و رسولُه الا غُرورا“. و عده ­ای از آن­ها که خداوند از ایشان با نام ” مُعَوَّقین” یاد می ­کند، در مدینه به خانه­ ی خود خزیدند و پیامبر را رها کردند و عد­ه­ ای فرار کرده و آماده­ ی تسلیم در برابر مشرکین شدند.

اما مؤمنان راستین چون احزاب را دیدند با کمال آرامش گفتند: “هذا ما وَعَدَناالله و رسَوله و صَدق الله و رسَولُه و ما زادَهم الا ایمانا” یعنی این نتیجه ­ی طبیعی استقامت ما بر دین­داریمان است و خدا هم بر ایمانشان افزود. و با امدادهای غیبی خود همچون طوفان شدید به سمت اردوگاه کفار و با رشادت­ های دلیرانی چون علی علیه السلام جبهه­ ی کفار شکست سختی را متحمل شد.

نکته­ ی قابل توجه دیگر اینکه پیامبر در اوج شدت جنگ و در آن هنگام که سست ایمانان خود را باخته بودند، به مسلمین وعده­ ی فتح ایران و روم و یمن را دادند که این امر بر خشم آنان افزود و پیامبر را دروغ­گو و فریب­کار خواندند.[1] اما وعده­ ی پیامبر محقق شد و کانَ ذلک علَی الله یَسیرا …

رهبر حکیم انقلاب، حضرت آیت­ الله خامنه­ ای در توضیح این آیات می ­فرمایند:

«درجنگ احزاب عده ­ای منافق و سست­ ایمان مؤمنان را مورد عتاب و خطاب قرار می­ دادند که چرا کوتاه  نمی ­آیید و سیاست خود را عوض نمی­ کنید اما یاران واقعی پیامبر (ص) در پاسخ به آن­ها می­ گفتند: ما از این شعارها تعجب نمی ­کنیم و نمی ­هراسیم و  به راه خود ادامه می­ دهیم.[2]

…دو جور آدم در مقابله­ ى با دشمن وجود دارد: «اذ يقول المُنافقون و الَذين فى قلوبِهم مرضٌ ما وَعَدَنا لله وَ رسولُه الا غُرورا. و اذ قالت طائفه منهم يا اهل يثرب لا مقام لكم فارجعوا» اين يك نگاه است، يك ديد است در مقابله ­ى با اين حوادث؛ يك ديد ديگر اين است كه می ­گويد: «و لمّا رَاى المومنون الاحزاب قالوا هذا ما وَعَدَنا لله و رسوله و صَدَق لله و رسوله و ما زادهم الا ايمانا و تسلیما» اين دارد وضع فعلى ما را به ما نشان می ­دهد.

ما دو جور انسان داريم: يك عده هستند كه وقتى هیمنه ­ى آمريكا را می­ بینند، قدرت نظامى او را می ­بینند، قدرت ديپلماسى او را می ­بینند، قدرت تبلیغاتى او را می ­بینند، پول فراوان او را می ­بینند، مرعوب می­ شوند؛ می ­گويند ما كه  نمی ­توانیم كارى بكنیم، چرا بیخودى نیروهايمان را هدر بدهیم؟ اين­جور افراد الان هستند، در زمان انقلاب ما هم بودند.

يك عده­ ى ديگر هستند كه نه، قدرت دشمن را با قدرت خداى متعال مقايسه می ­كنند، عظمت دشمن را در مقابل عظمت پروردگار قرار می­ دهند؛ آن­وقت می ­بینند كه اين­ها حقیر محض ­اند، اين­ها چیزى نیستند.  وعده ­ى الهى را هم راست می­ شمرند، حسن ظن به وعده ­ى الهى دارند؛ اين وعده­ ى قطعى است، وعده­ ى موكد است. اگر چنانچه ما به وعده ­ى الهى حسن­ ظن داشته باشیم، و لینصرن لله من ينصره ان لله لقوى عزيز »[3]   فتأمل!